Hordhac
Cuntada ilmaha 6 bilood jirsaday waa tallaabo muhiim ah oo hooyadu qaado si ilmaheedu u helo nafaqo dheeraad ah oo jidhkiisa kobcisa. Marka uu ilmuhu gaadho lix bilood, caanaha hooyada kaliya ma daboolaan baahidii jidhka ee sii kordhaysa awgeed. Waa waqtiga la bilaabo cuntooyin jilicsan oo si tartiib tartiib ah loogu barayo si uu u barto cunidda, u kobco maskaxdiisa, una xoojiyo difaaca jirkiisa.
Hooyada Soomaaliyeed waa in ay si taxaddar leh u doorataa cuntooyinka ugu habboon ee ilmaha lagu bilaabi karo, iyadoo tixgelinaysa nafaqada ilmaha, saxnaashaha cuntada, iyo sidoo kale diyaarinteedu fududay.
Maqaalkani waxa uu si faahfaahsan u sharxayaa noocyada cunto ee ilmaha lagu bilaabo lixda biloodee u horeeya.
Goorta Lagu Bilaabo Cunto Adag?
Hay’adaha caafimaadka sida WHO waxay ku taliyaan in:
- Ilmaha la siiyo nuujin kaliya lixda bilood ee ugu horreeya
- Kadibna la bilaabo cuntooyin adag oo dheeraad ah si tartiib tartiib ah loo kordhiyo
- Nuujinta hooyada waxa fiican inay sii socoto ilaa 2 sano xitaa marka la bilaabo cunto
Tilmaamo Muhiim ah Kahor Bilaabidda Cuntooyinka
Ka hor inta aan ilmaha la siin cunto adag, waa muhiim in hooyadu hubiso dhowr arrimood:
- In ilmaha uu si toosan u fadhiisan karo, ama laga caawin karo inuu fadhiisto
- In uu danaynayo cuntada — tusaale ahaan, uu eegayo marka lagu ag cunayo ama gacanta lagu hayo.
- In uu bilaabay qaniinyada iyo ruugista afka, xitaa haddii ilkahu aysan kasoo bixin ciridka.
- In uu si nabad ah u liqi karo cuntada jilicsan ama la shiiday
Haddii arrimahan la arko, waa wakhti fiican oo la bilaabo karo cuntada adag oo uu wehliyo caanaha naaska hooyadu.
Noocyada Cuntada Ilmaha 6 Bilood Jirsaday
1. Baradhada la kariyey oo la shiiday
Baradhada (boiled potatoes) waxay siisaa ilmaha tamar iyo karbohaydrate muhiim u ah koboca.
2. Muufo moos la shiiday (Banana mash)
Moosku waa mid khafiif ah, nafaqo leh, waxaana uu leeyahay potassium iyo fiber.
3. Canjeero khafiif ah oo aan milix lahayn
Canjeerada laga sameeyo daqiiqda sarreenka ama masagada, si fiican loo shiido oo biyo lagu khafiifiyo.
4. Carrot ama Bocor la kariyey oo la shiiday
Karootada iyo bocorka oo leh midabka jaalle casaan u eg waxay ilmaha siinayaan fitamiin A, kaas oo muhiim u ah indhaha iyo difaaca jirka
5. Lows la kariyey ama la shiiday (Allergy-free family)
Lowska ama digirta la shiiday (haddii aanay ilmaha ku haynin xasaasiyad) waxay ka caawisaa helitaanka borotiin iyo dufan caafimaad leh.
6. Jilif bariis la kariyey
Bariiska cad ama brown rice oo si fiican loo kariyey, la burburiyey ama la shiiday.
Talooyin Muhiim ah Marka Ilmuhu Bilaabo Cunidda Cuntada Adag
- Ha ku darin milix, sonkor, ama xawaash cuntada ilmaha – calooshiisa ma qaadi karto.
- Ha siin cunto adag ama yara buurbuuran oo uu ku hindhisin karta – cunnooyinka ha noqdaan kuwo jilicsan.
- KU quudi malqacad yar si tartiib ah oo taxaddar leh.
- Nadiifi gacmahaaga, suxuunta, iyo cunto karinta ka hor inta aan la karin ama la quudin ilmaha.
- Ilmaha ha ku qasbin inuu dhammeeyo – haddii uu diido, isku day mar kale. U quudi si kalgacal iyo dulqaad leh.
Jadwalka Cuntada Ilmaha ee 6 Bilood jira
| Maalin | Cuntooyinka Lagu Bilaabo |
|---|---|
| 1–3 | Moos la shiiday |
| 4–6 | Baradho ama karootada |
| 7–10 | Canjeero khafiif ah |
| 11–14 | Bocor ama bariis jilicsan |
Faa’iidooyinka Ilmaha Ugu Jira Cuntada Laga Bilaabo 6 Bilood ee hore
- Waxay ilaalisaa caafimaadka iyo koritaanka ilmaha
- Waxay caawisaa in ilmuhu baranayo cunidda
- Waxay ka hortagtaa cudurrada nafaqo xumada
- Waxay dhistaa xirfadaha ruugista iyo liqidda
- Waxay diyaarsaa ilmaha in uu mustaqbalka si fiican u cuno
Fiiro Gaar ah
Qoraalkani waa wacyigelin caafimaad. Ma aha tallo toos ah oo dhakhtar. Haddii ilmuhu la kulmo calool xanuun, matag, ama xasaasiyad cunno kadib – la xidhiidh xarun caafimaad si degdeg ah.
